یکی از دیدنی ترین شهرهای استان مازندران شهر بهشهر است. از آن رو که استان مازندران یکی از قدیمیترین و پر افتخار ترین استان های ایران به شمار می رود و بیشترین خط ساحلی را با دریای مازندران دارد؛ بیشتر شهرهای این استان میزبان همیشگی علاقمندان به طبیعت گردی و تفریحات ساحلی بوده است با توجه به اسناد تاریخی به دست آمده، بهشهر با قرارگیری در ناحیه جنوبی دریای مازندران همواره از نظر سیاسی تاریخی و نظامی حائز اهمیت بوده است. این شهر به عنوان یکی از مهمترین مناطق سکونتگاهی شمال ایران در ادوار گذشته شناخته شده است، همچنین امروزه یکی از شهرستان های مهم استان مازندران می باشد. این شهر که در گذشته اشرف شهر نامگذاری شده بود
شهر بهشهر که مرکز شهرستان بهشهر می باشد، در ارتفاع ۲۰ متری از سطح دریا در شرق استان مازندران واقع شده است، که از جنوب به سلسله کوه های البرز و استان سمنان، از شمال به دریای خزر، از غرب به شهرستان نکا و از شرق به استان گلستان منتهی میشود. این شهرستان دارای سه بخش «مرکزی»، «یانه سر» و «گلوگاه» باشد و «بهشهر»، «رستم کلاه» و «گلوگاه» سه شهر آن در کنار پنج دهستان، شهرستان بهشهر را تشکیل داده اند؛ که مساحتی حدود ۱۴۱۶ کیلومتر را در بر میگیرد. این شهر که حدوداً ۲۰۶ روستا دارد، با وجود ۳۶ روستای خالی جمعیتی بالغ بر ۹۷ هزار و ۴۰۲ نفر را در خود سکنا داده است.
مردم این شهر به زبان فارسی و گویش مازندرانی صحبت می کنند. مردمان بهشهر و اهالی این شهرستان مذهب رسمی کشور یعنی اسلام شیعه می باشد. فرهنگ و آداب و رسوم این مردم گره خورده به فرهنگ ایرانی-اسلامی است، که سبب می شود، اصالت و زیبایی مراسماتی مانند عاشورا و تاسوعای حسینی، جشن عید نوروز و … در مازندران، مورد توجه ایران شناسان قرار گیرد.
با توجه به موقعیت جغرافیایی بهشهر، که در جنوب این شهر کوهستان و در شمال آن دشت قرار گرفته است؛ شاهد آب و هوای سرد و معتدل در مناطق کوهستانی و تراس و زمینهای قابل کشت در دشت های میانکوهی آن هستیم. این شهر جز اقلیم معتدل و مرطوب می باشد، که بیشترین درجه حرارت را در تابستان با دمای بالای ۳۶ درجه سانتیگراد و کمترین دما را در زمستان با منفی یک درجه دارد.
بله، درست خواندید! باغ چهلستون فقط در اصفهان و قزوین نیست بلکه بهشهر هم عمارتی مشهور و زیبا به نام چهلستون دارد که داخل باغی با درختهای چندصدساله و تنومند محصور شده.
این ساختمان و باغ هم مانند چهلستونهای اصفهان و قزوین متعلق به دورهی صفوی است و شاهان صفوی مهمانهای ویژه و خاص خود را در این باغ پذیرایی میکردند.
شهری که زمانی زادگاه مادر شاه عباس بوده است طبیعی است که بناها و آثار باشکوه و هنرمندانهای در آن ساخته شده باشد؛ کاخ صفی آباد هم یکی از همین عمارتهای قدیمی و تماشایی است.
کاخ صفیآباد را ابتدا شاه عباس اول بنا کرد و چهار دوره بازسازی به خود دید. دورهی اول در زمان نادرشاه افشار و دورهی دوم در زمان قاجار اتفاق افتاد. سال ۱۳۱۵ سومین دورهای بود که به دستور پهلوی اول مرمت شد و آخرین بار، سال ۱۳۸۴، سازمان میراث فرهنگی کاخ را مجدد بازسازی و مرمت کرد تا عمر و دوام آن بیشتر شود.
قبرستان یا گورستان سپید (سفید) چاه اولین قبرستان مسلمانان در ایران است که از دوران تیموریان به یادگار مانده. این گورستان هنوز هم مورد استفادهی مردم و اهالی شهر بهشهر قرار میگیرد و روزبهروز بزرگتر میشود.
مشخصهی اصلی این گورستان که هم به عنوان یک جاذبهی تاریخی و چندساله در لیست جاهای دیدنی بهشهر قرار دارد و هم هنوز از حیات خود نیافتاده و مورد استفادهی مردم اهالیست، رنگ سفید خاک آن است. علاوه بر این مشخصه، سنگ قبرها و سنگمزارهایی که در این قبرستان استفاده میشود روی مزار قرار نمیگیرد بلکه بالای سر هر متوفی، سر پا ایستادهاند
یکی دیگر از مکانهای دیدنی بهشهر باغ عباسآباد است که در فاصلهی نزدیکی از مرکز شهر قرار گرفته. تنها ۲۰ دقیقه از باغ چهلستون رانندگی کنید و به این مجموعه تاریخی برسید. این باغ هم به دستور شاه عباس اول بنا شد و شامل سد عباسآباد، مخزن، دریاچه، آسیاب آبی و برج آجری است.
علاوه بر این دیدنیهای جذاب در این منطقه، امکانات رفاهی و متنوعی مثل رستوران، سکو برای کمپینگ و قایقسواری و اسبسواری هم در دسترس بازدیدکنندگان و مسافران است.
باغ چشمه عمارت از جاهای دیدنی بهشهر است که حیف است اگر بازدید آن را از قلم بیندازید. بنا مربوط به سال ۹۹۷ خورشیدی است و اکنون یکی از آثار ثبتشدهی میراث ملی ایران محسوب میشود. ساختمان اولیه بنا دو طبقه بود اما امروز و طی گذر زمان فقط یک طبقه از آن باقی مانده است.
چیزی که باعث شده این باغ و عمارت را به نام چشمه بشناسند، چشمهای بوده که در گذشته از طبقهی اول آن میجوشیده است. اطلاعاتی به دست نیامده که ثابت کند این چشمه به صورت طبیعی در عمارت وجود داشته یا برای تامین آب مورد نیاز اهالی عمارت، مسیر چشمه را به این بنا آوردهاند اما این چشمه اصلیترین جاذبهی عجیب و حیرتانگیز باغ چشمه است. در نهایت آب چشمه به باغ ها و شالیزارهای اطراف میرفته است.
یکی دیگر از ویژگیهای خاص این عمارت دیوار موسیقی آن است؛ در بین دیوارهای ساختمان، حفرههایی تعبیه کرده بودند که باعث پیچیدن صدا میشد و زمانی که موسیقی یا آوازی در این عمارت سرگرفته میشد، تمام بنا میتوانستند صدای خوش آن را بشنوند.
دو غار معروف در دنیا که در لیست مکانهای دیدنی بهشهر قرار گرفتهاند اینجاست. قدمت این غارها به بیش از ۱۰ هزار سال پیش برمیگردد و اسکلت و بقایای انسانی در کاوشها و بررسیهای باستانشناسان پیدا شده است. ابزارهایی از دورهی پارینه سنگی و میانسنگی هم در این غار کمربند پیدا شده و ارزش و اهمیت آن را چندین برابر میکند.
کمی دورتر از بهشهر و در فاصله ۳۹ کیلومتری آن، تالابی به نام میانکاله قرار دارد که از مهمترین زیستگاههای پرندههای بومی و مهاجر ایران است. تالاب با مساحت ۱۰۰هزار هکتار است و انواع و اقسام پرندگان دریایی و مهاجر در آن زیست میکنند. پوشش متنوع گیاهی این منطقه باعث شده تا بیشتر از قبل مورد پسند و علاقهی پرندگان مهاجر و حیات وحش باشد و بیش از ۴۰ نوع پرنده در تالاب میانکاله زندگی کنند.
دریای چهار فصل هم کمی آن طرفتر از تالاب میانکاله است. دریایی آرام و دلپذیر که رستورانها و قهوهخانههای اطراف آن محلی آرامشبخش و خاص برای استراحت و گذران اوقات است. اگر دوست دارید ساعاتی از روزتان را در یک محل خلوت، با صدای آرام موجهای و خنکی آب دریا بگذرانید و از نوشیدن یک فنجان چای یا قهوه لذت ببرید، دریای چهار فصل بهشهر را انتخاب کنید که پشیمان نخواهید شد
صحبت از جاهای دیدنی بهشهر را این بار با سفر به آبشار این شهر ادامه میدهیم. آبشار پلکانی و کاسهای اسپه او هفت طبقه حوضچه متعدد اهکی دارد و در ۳۰ کیلومتری ارتفاعات رشتهکوه البرز و منطقهی هزار جریب واقع شده است. سرچشمهای این آبشار از چشمهای است که از زیر درختی کهنسال میجوشد.
زمینی به وسعت ۲۶۵۹۷ هکتار در منطقه بهشهر را به نام پارک ملی پابند میشناسند. پارک پابند از شمال به روستای چناربن تا روستای نمکه میرسد، سمت شرق آن شامل روستای نمکه تا ارتفاعات کوه بادله است و جنوب آن از کوه بادله تا نکاء و زارم رود کشیده میشود. غرب این منطقه هم محدود به نکاء و زارم رود تا رودخانهی زارم رود است.
دو کیلومتری شمال غربی رستم کلا، سایت موزهای باستانی و ارزشمند به نام گوهر تپه قرار گرفته. این سایت موزه از محوطههای مهم و بزرگ دوران پیش از تاریخ است. دادهها و بررسیها انجام شده ثابت کرده انسانهایی که در غارهای باستانی مثل کمیشان، غار هوتو و کمربند زندگی میکردهاند، پس از خروج از غار، کمکم به این منطقه کوچ کردهاند و باعث پیدایش گوهر تپه شدهاند.
گوهر تپه بر خلاف بسیاری از سایت موزههای طبیعی، یک تپهی انسانساز است و با گذشت زمان بهخاطر اینکه مردم دورهای جدید، روی آثار باقیمانده مردمان قبلی زندگی خود را ساختهاند، بالا رفته است. تپه از دورههای مختلفی تشکیل شده و از زمان عصر نوسنگی تا دورهی برنز و مفرغ را شامل می شود.
ردپای تاریخ در بهشهر هم از دوران پیش از تاریخ و تاریخی دیده میشود هم میتوان آثار معماری و ارزشمند بعد از اسلام را در آن دید. آتشکدهی کوسان بهشهر یادگاری از زمان ساسانیان در این منطقه است و مربوط به سدههای اولیهای است که اسلام وارد تاریخ ایران شد. کوسان در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۸۰ در لیست آثار ملی ایران ثبت شد و به جایگاه واقعی و مهم خود رسید.
اجازه دهید تا هنوز از فضای و حس و حال تاریخ بیرون نرفتهایم، یکی دیگر از جاهای دیدنی بهشهر را به شما معرفی کنیم. کشتی ۴۰۰ ساله بندر امیرآباد بهشهر، گفته میشود این کشتی به دوران صفوی تعلق دارد. باستانشناسان دربارهی کاربری اصلی این کشتی معتقدند که یک کشتی باربری بوده و در نزدیکی بنادر ایران غرق شده و زیر آب رفته است.
اگر چه این کشتی میتواند اطلاعات و دادههای ارزشمندی را ثابت کند اما هنوز کاوشها و بررسیهای لازم روی آن انجام نشده و یکی از میراث زیرآبی ناشناخته مانده است.
روستای یخ کش بهشهر روستایی با ۱۷ خانوار است که شغل بیشتر اهالی آن دامداری و کشاورزی است. اگر در لیست مکانهای دیدنی بهشهر و سفر خود به این شهر دوست دارید با فرهنگ و آداب محلی مردم این منطقه هم آشنا شوید، روستای یخ کش و دیدن از آن میتواند منبع خوبی برای شناختتان باشد.
منطقه حفاظت شده هزار جریب بین استانهای مازندران و سمنان قرار گرفته است و بهخاطر جنگلهای هیرکانی و گونههای گیاهی و حیوانی منحصربهفردی که دارد بسیار مهم است. این منطقه تحت حفاظت محیط زیست قرار گرفته و دیدن و گردش در آن نیاز به مجوز و اجازه ورود دارد.
همانطور که این شهر تاریخ و دورانهای مختلفی به خود دیده است، خانهها و عمارتهای بزرگی و خاصی را هم در دل خود پنهان کرده که داستان و تاریخ هر کدام شنیدنی است. خانه احمد علیخان هزارجریب با پلان مستطیل شکل و سقفی سفالپوش خبر از معماری دوران قاجار میدهد و زیبایی متفاوت و خاصی دارد. برای دیدن این خانه باید راهی روستای سرخ گریه بهشهر شوید.
منطقهی بالادست شهرستان گلوگاه چشمهای دارد که با درختان سبز و سربه فلککشیدهی توسکا احاطه شده است. آب زلال و گوارای این چشمه در ترکیب با آرامش و سرسبزی بینظیر این جنگل، هر ساله، به خصوص در طول فصل بهار و تابستان میزبان مسافران وگردشگران زیادی است. این منطقه همچنین یخچالهای طبیعی و خنکی دارد که جذابیت آن را در فصلهای گرم و طاقتفرسا دو چندان کرده است.
خانه شهریاری بنایی تاریخی مربوط به دوران قاجار است که در بهشهر جا خوش کرده است. ساختمان این بنا، بهعنوان مقر حکومت «سردار رفیع یانه سری» استفاده میشد. این اثر در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید
آبشار سنگ نو در ناحیه جنوبی بهشهر، در دل جنگل قرار گرفته است. وجه تسمیه آن، به این خاطر است که بهدلیل فشار آب یک حوض بزرگ سنگی یا به اصطلاح مازنیها، یک نور سنگی در زیر آبشار درست شده که به آن «سنگ نور» اطلاق میگردد. این آبشار بهعنوان یکی از
بندر امیر آباد در شمالشرقی بهشهر قرار گرفته و دارای ۶۰ هکتار مساحت است. این منطقه که از جمله جاذبه های گردشگری بهشهر محسوب میشود، در سه فاز با ۳۴ پست اسکله طراحی شده که اکنون، تنها فاز
دریای چهار فصل درواقع همان انتهای بریدگی زیر دریای خزر است که تالاب یا شبهجزیره میانکاله را در برگرفته است. این دریا که بهعنوان یکی از جاهای دیدنی بهشهر شناخته میشود، بهدلیل وجود شبهجزیره میانکاله،
چشمه پلنگ خیل چشمهای در نزدیکی کاخ صفیآباد است که در عصر صفوی، از آن با عنوان چشمهای پر آب یادشده است که در آبادانی منطقه نقش به سزایی داشته است. این چشمه از جاهای دیدنی بهشهر محسوب میشود.